Stres insanlık tarihinin başından beri insanların çeşitli nedenlerle maruz kaldığı, azı faydalı, çoğu zararlı doğal bir süreç. Stres; tehdit, baskı ya da benzer zorlayıcı durumlar sebebiyle, zihinsel ve duygusal olarak verilen doğal bir fiziki tepki olarak tanımlanabilir. İnsanlığın hayatta kalmasını sağlayan “Savaş veya kaç" tepkisi, modern toplumlarda stres ve baskı karşısında verilen uyum ya da kaçış süreci ile ilişkilendirilebilir. Vücudun bir miktar stres ile karşılaşması onu hem üretkenlik hem de zindelik açısından destekleyen olumlu bir süreç olarak kabul edilebilir. “İyi stres" ya da “Pozitif Stres" olarak tanımlanan bu durum, motivasyon ve konsantrasyon artışı ve performans ilerlemesi gibi olumlu sonuçlar doğurabilir. Ayrıca bu özel stres düzeyi, tehlikelerden korunmak ve hayatta kalmak için de son derece önemlidir. İyi stres adı verilen düşük seviyeli stres durumunda;
- Kişiler kendilerini daha zinde, dikkatli ve enerjik hissedebilirler. Bu duruma, bir spor müsabakası ya da önemli bir sunum öncesi kişinin yaşadığı stres örnek olarak gösterilebilir.
- Bazı insanlar için, stresin yarattığı baskı, motivasyon anlamında da destekleyici olabilir.
- Ani bir tehlike durumunda ortaya çıkan stres, savaş ya da kaç tepkisi nedeniyle tehlikeden korunmaya ve hayatta kalmaya yardımcı olacaktır.
Ancak burada bahsedilen pozitif stres dışında, uzun süreli kronik stresin hem psikoloji hem de fizyoloji üzerinde önemli olumsuz etkileri olabilir. Stresin kişiler üzerinde oluşturacağı olumsuz etkiler, temel kişilik özellikleri, stres faktörü ve stres düzeyi ile bağlantılı olarak farklılık gösterebilir. Bu nedenle stresle başa çıkma yöntemleri de kişiler arasında farklılık gösterecektir.
-
Stresle Başa Çıkmanıza Yardımcı Olacak 10 Yöntem
-
1Stresi Tanımlayın: Stres kaynaklarının farkında olmak ve stres düzeyini belirleyebilmek, baş edebilmek için doğru stratejileri geliştirmenize yardımcı olacaktır.
-
2Pozitif Düşünün: Olumsuz düşünce kalıplarını mümkün olduğunca pozitif düşünce ile kırarak stres seviyenizi azaltabilir, olumlu bakış açıları geliştirebilirsiniz.
-
3Hobi Edinin: Stresle uzun vadede baş etmek ve yeni stres faktörlerinin önünü kapamak için kendinize keyif verici meşguliyetler yaratmayı deneyebilirsiniz. Kişisel ilgi alanlarınıza odaklanmak ve yeni hobiler geliştirmek zihninizi rahatlatmanıza ve stresten kaçınmanıza yardımcı olabilir.
-
4Zamanı Doğru Planlayın: Önceliklerinizi belirleyerek zamanınızı doğru bir şekilde planlayarak, olası stres faktörlerini henüz ortaya çıkmadan engelleyebilirsiniz. Proje teslim tarihinin ya da önemli bir sınavın bir gün öncesi yerine daha erken dönemlerde planlı bir şekilde çalışmalar yaparak oluşacak stresi bertaraf edebilirsiniz.
-
5Nefes Egzersizlerini Önemseyin: Bazı durumlarda sadece derin bir nefes almanın ya da nefes kontrolüne odaklanmanın, stresle baş etmede oldukça etkili olabileceğini unutmamalısınız.
-
6Meditasyon ve Yoga Yapın: Meditasyon ya da yoga egzersizleri ile zihninizi arındırabileceğinizi ve stres durumlarından uzaklaşabileceğinizi unutmayın.
-
7Fiziksel Aktivitelerinizi Yoğunlaştırın: Düzenli egzersiz ve spor sayesinde hem stres kaynaklarını engelleyebilir hem de gelişen stresin etkilerini zihninizden ve bedeninizden uzaklaştırabilirsiniz.
-
8Sağlıklı Beslenin: Dengeli ve sağlıklı bir beslenme programına uyarak vücudunuzun stresle baş etme yeteneğinin artmasını sağlayabilirsiniz.
-
9Uyku Kalitesini Önemseyin: Doğru saat aralığında, uygun ortam koşullarında bedeninizi dinlendirerek stres etkilerini uzaklaştırabilirsiniz. Uyku kalitenizi yükseltmek için uyku hijyenine özen gösterin.
-
10Destek Alın: Aile üyeleri, arkadaşlar ya da terapist gibi destekleyici kişilerle stresiniz hakkında konuşabilir, duygusal yükü hafifleterek stresle baş edebilirsiniz.
